inskrypcja na nagrobku ks. Varzely, fot. M.Rutkowski

Przy kościele w Orawce pochowanych jest czterech proboszczów, dwóch z nich żyło i pracowało tu w XIX wieku. Obie postacie są niezwykle ciekawe. Przyjrzyjmy się księdzu Mateuszowi Varzely, który swoją posługę pełnił tu aż 41 lat. Jego nagrobek zwraca uwagę, ponieważ jest z białego marmuru, ma węgierską inskrypcję i obwieszony jest zwykle węgierskimi wstążeczkami. Odwiedzający kościół Węgrzy uważają go za rodaka. W pewnym sensie nim był, ale czasy i granice już się zmieniły, a on urodził się w nieodległym górnoorawskim Podwilku…

fragment nagrobka rodziny Varzely w Podwilku, fot. M.Rutkowski

Tam mieszkała również jego rodzina, o czym świadczą dwa nagrobki na podwilczańskim cmentarzu. Na pewno rodzina mieszkała w Podwilku od dawna, ponieważ jedna rola/dzielnica powstała od tego nazwiska.

Na nagrobku litery wyryte w piaskowcu są już prawie niewidoczne, a w 2007 r. można było odczytać:

…ob.Anysin hiu gyermetie Varzely lestoerek meghul 1844 Jep …

inskrypcja na drugim pomniku w Podwilku, fot. M.Rutkowski

Na nagrobku księdza kanonika Varzely widnieje imię po węgiersku Mate, po polsku Mateusz. Dla nas ważne obecnie, że był jednym  z dwudziestu dziewięciu (szesnastym) proboszczów i że tu jest pochowany.

Niżej przytaczam informację o księdzu kanoniku Varzely, którą zawarła pani Milica Majerikova-Molitoris w rozdziale Przemilczane osobistości Górnej Orawy w książce „Dzieje Górnej Orawy”, str. 143

Urodził się 28 lutego 1821 w Podwilku. Wyświęcony na księdza 28 kwietnia 1848 roku. Był wikariuszem w Velićnej, Hrabuśicach, Rabći oraz Bielom Potoku. W latach 1856-1897 pracował jako proboszcz w Orawce, jednocześnie od 1868 roku był wicearchidiakonem i inspektorem szkolnym Górnej Orawy. Pracował również jako dziekan w powiecie Trstena, a w 1879 roku został mianowany honorowym kanonikiem. Zmarł 17 sierpnia 1897 roku.

Oprac. Lucyna Borczuch

Żródła

Majerikova-Molitoris M., i in. Dzieje Górnej Orawy, Kraków, 2012

Kowalczyk M., Rutkowski M. Cmentarze Orawy, Zubrzyca G. 2007