Nieznane szczegóły zasłony

zdj. Ł.Sowiński

zdj. Ł.Sowiński

Uznanie opony wielkopostnej z 1676 roku za jedną z ośmiu typu Arma Christi na świecie spowodowało szerokie zainteresowanie zwiedzających. Z uwagi na szczegółowe pytanie ekspertów, zaistniała też konieczność dokładnego przyjrzenia się orawczańskim zasłonom i wykonania dokumentacji fotograficznej.

Profesjonalne zdjęcia wykonane przez p. Łukasza Sowińskiego ujawniły nieznane dotąd fragmenty malowidła. Dzięki nowoczesnej technice i specjalnej obróbce komputerowej najstarsza zasłona, odkryła swoją tajemnicę. Fotograf udzielił też wyczerpujących informacji związanych z tymi fotografiami i dalszą pracą nad nimi.

Do tej pory wiedzieliśmy o jednym cytacie, teraz już bardzo słabo widocznym „gołym okiem”. Po raz pierwszy napisała o nim w 1975 r. konserwator zabytków Hanna Pieńkowska. (…) Werset z proroctwa Jeremiasza pogłębia wielkopostne treści malowidła: ”Filia populi ei acingere cilicio recospergere cinere:iuctu Unigenlifae tibi planctu emaru”, Jerem.6,26 czyli „Córo ludu mojego, przepasz się włosiennicą i tarzaj w popiele! Urządź sobie żałobę /jak/ po jedynaku, opłakuj gorzko”. Tekst znajduje się po obu stronach aureoli Matki Bożej.

zdj. Ł.Sowiński

zdj. Ł.Sowiński

Zasłony posiadają, jak się okazuje, dwa cytaty. O tym drugim Hanna Pieńkowska nie wspomina. Pochodzi on z Księgi Izajasza 33, 7 (Wiarołomstwo Asyrii. Pustoszenie kraju.) i w całości brzmi „Ecce videntes clamabunt foris angeli pacis amare flebunt” czyli „Oto wysłannicy wołają zza murów, posłowie pokoju gorzko płaczą” . Na zasłonie odkryto cztery słowa ”amare flebunt angeli pacis”. To dość popularny tekst pasyjny. Znajduje się w górnej części opony wielkopostnej.

Dzięki odpowiedniemu oświetleniu odkryto również przepiękne, żywe kolory farb temperowych użytych podczas malowania. Oświetlenie w kościele nie pozwala dostrzec tego efektu. Dopiero użycie wspomnianych technik wydobyło cały kunszt tej wspaniałej zasłony.

Niestety nie udało się znaleźć drugiej części daty. Widoczna jest cyfra 16, brak 76. Na szczęście widziała ją Pieńkowska w połowie XX wieku i później opisała w opracowaniu pt.  Dekoracja wnętrza kościoła w Orawce dokumentem historii Górnej Orawy, Kraków 1975

Przekłady cytatów pochodzą z: Pismo święte Starego i Nowego Testamentu, wyd.I,  Księgarnia św. Wojciecha, 2004

Bardzo serdecznie dziękuję panu Łukaszowi Sowińskiemu za podjęcie się wykonania zdjęć, cierpliwość i udzielenie wyczerpujących informacji co do ich dalszej obróbki. Dziękuję w imieniu nas  wszystkich, którzy możemy te szczegóły zobaczyć.

Lucyna Borczuch