W serii „Biblioteka orawska” ukazała się niezwykle interesująca pozycja pt. „Przydrożne i cmentarne figury kamienne na Orawie w granicach Polski”. Autorem jest ceniony historyk i historyk sztuki, profesor Instytutu Historii PAN Tadeusz M.Trajdos.

3 grudnia 2017 r. w Orawskim Parku Etnograficznym odbyła się czwarta prezentacja tej książki, poprzednio dwie w Warszawie i jedna w Krakowie. Spotkanie w Zubrzycy Górnej zgromadziło pasjonatów z Orawy, również słowackiej i Śląska.

Autor przedstawił swoją książkę, scharakteryzował rozdziały i odniósł się do problemu konserwacji tych zabytków. Dyskusja toczyła się wokół stanu figury najstarszej w Orawce – słupa maryjnego, znajdującego się przy kościele. Podkreślono, że konserwacja jest tutaj najpilniejsza nie tylko ze względu na stan figury, ale również z uwagi na tysiące osób rocznie zwiedzających zabytek i stanowi niezbyt chlubną wizytówkę. Zinwentaryzowana do remontu w 1994 roku, podczas którego stwierdzono 55% zniszczenia, nie doczekała się jeszcze renowacji.

W książce opisano obie figury kamienne, słup morowy z 1758 i krucyfiks z 1857 oraz  stelę nagrobną kanonika Mate Varzely, zm. w 1897, wykonaną w stylu noeromańskim.