Nieustannie pracujemy nad promowaniem zabytkowego kościoła. Chcemy pokazać unikatowe piękno i nieocenioną wartość historyczną, jaką przedstawia. Więcej o działaniach we wcześniejszych wpisach, tu najważniejsze. W numerze 7/2024 Gościa Niedzielnego można było poczytać o kościele i używanych w nim kurtynach wielkopostnych. Na sześciu stronach Autorzy zamieścili zdjęcia i swoje spostrzeżenia. 11 kwietnia, podczas Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków, którego regionalne obchody odbyły się w Krakowie, w tym roku przedstawiono pomniki historii i zabytkowe organy. Jeden z najciekawszych i najstarszych takich instrumentów w Polsce, odnowiony przez Pracownię Konserwacji Zabytków w Krakowie w 1972/1973, wymaga od dawna ponownej uwagi konserwatorskiej. Używa się go podczas nabożeństw, 15 sierpnia odbył się nawet koncert, ale wiemy, że obecnie nie pokazuje całego potencjału. Wspomniany koncert z cyklu „Barok na Spiszu i Orawie” ma mieć tutaj kontynuację w latach następnych. Oby, ponieważ zainteresowanie melomanów było bardzo duże.

Zainteresowanie zwiedzaniem zabytku przez Słowaków wzrosło po opublikowaniu zdjęć nagrobków wokół kościoła, oznaczonych wstążkami w kolorach narodowych Słowacji, mających symbolizować związek z tym krajem. Trikolora przypomniała o tym, że na pograniczu zmieniały się granice.

W piątek, 18 października 2024 r., w Muzeum Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej odbyła się  konferencja naukowa pod hasłem „W 350. rocznicę nobilitacji Sołtysich rodów Moniaków, Wilczków i Bukowińskich. To wydarzenie zostało zorganizowane przez Instytut Rozwoju Orawy we współpracy z gospodarzem miejsca Muzeum OPE, aby przypomnieć też o ważnych rocznicach powstania obu części najstarszego tam budynku, opowiedzieć o życiu ludzi tam mieszkających. Zostałam zaproszona z prezentacją „Polichromia wnętrza kościoła w Orawce źródłem wiedzy o obyczajowości mieszkańców Górnej Orawy w XVII i XVIII wieku”. Dekoracja malarska tego kościoła pełni funkcję nie tylko sakralną i dydaktyczną, ale w części dokumentuje życie codzienne i religijność dawnych mieszkańców. Dla nich ważne było upiększanie świątyni na chwałę bożą, traktowane jako manifestacja głębokiej wiary w opiekę świętych.

14 września ksiądz proboszcz dokonał poświęcenia krzyża na Dziole. Była to okazja do przypomnienia okoliczności postawienia pierwszego krzyża w 1951. Następnego dnia odbył się po raz 60 odpust na święto Matki Bożej Bolesnej, z kolei okazja do przypomnienia wielowiekowego kultu Mater Dolorosa.

Zakończono remont słupa morowego przed kościołem. Poświęcenie odbyło się 3 maja, przy okazji święta Matki Bożej, w obecności licznie zgromadzonych mieszkańców. A jesienią, 19 października mieszkańcy Orawki usunęli drzewa, które zagrażały bezpieczeństwu ludzi i zabytku. To dopiero pierwszy etap prac nad starodrzewiem, zaleconych przez Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków. Teraz jednak ważniejszy będzie remont pokrycia gontowego, odgrzybianie ścian, odwodnienie fundamentu i ścian kaplicy. 12 grudnia 2024 podpisano umowę na te prace. Życzymy powodzenia w sprawnym przeprowadzeniu remontu.

Pierwsza grupa turystów przyjechała w styczniu z biurem podróży Gate 1, ostatnia w grudniu, z Węgier. W sumie w 2024 roku zwiedziło zabytek 5800 osób, a 70 procent z nich to obcokrajowcy, przyjeżdżający w grupach. Im po prostu jest po drodze. Miło widzieć zachwyt w oczach każdego zwiedzającego. Zapraszam.

Lucyna Borczuch

Sezon turystyczny przywiódł więcej turystów niż ostatnie lata. Cieszymy się ze stałej współpracy z biurami turystycznymi, polskimi i zagranicznymi. Tych ostatnich było więcej. Na 5563 zarejestrowanych w statystyce, 3385 osób było z zagranicy, stanowi to 60,8 %. W tym roku ok. 36 % wszystkich zwiedzających przybyło ze Stanów Zjednoczonych z biurem turystycznym Gate 1. Sporo było też naukowców, badaczy i tych z Państwa, którzy tu wielokrotnie wracają z rodzinami i znajomymi. Dziękuję za współpracę. Czytaj dalej →

Bez wątpienia ten rok jest jednym z najważniejszych w historii obiektu. Nadanie statusu Pomnika Historii to wielkie wyróżnienie, ale też zobowiązanie do zachowania zabytku w jak najlepszym stanie dla przyszłych pokoleń. Uroczyste odsłonięcie tablicy upamiętniającej to wydarzenie zgromadziło chcących oddać hołd księdzu budowniczemu Janowi Sczechowiczowi i pokoleniom Orawian, dbających o swoją świątynię.

Druga ważna uroczystość to obchody 200 rocznicy urodzin księdza kanonika Mateusza Varzely, proboszcza w Orawce w latach 1856-1897. W jego intencji 21 lutego, w rocznicę urodzin, odprawiona została msza św. z udziałem Konsula Generalnego Węgier w Krakowie pana Tibora Gerencsera. W dniu 24 czerwca, przy udziale węgierskich gości został poświęcony odnowiony nagrobek księdza Varzely. Wtedy też dokonano odsłonięcia trzeciej tablicy informacyjnej, tym razem w języku węgierskim.

W 2021 zostały wydane dwie książki dotyczące kościoła w Orawce. Pierwsza to wznowienie uzupełnionego albumu ORAWKA wydawnictwa Astraia. Druga to SACRUM NA PŁÓTNIE MALOWANE. Zamieszczono tam rozdział dotyczący historii, wyposażenia i znaczenia tej zabytkowej świątyni dla regionu, ale przede wszystkim jest to pierwsza w Polsce praca na temat zasłon wielkopostnych. W Almanachu Nowotarskim 2021 ukazała się recenzja tej książki. Pan Andrzej Skorupa zwrócił uwagę na liczne braki  (cytat), m.in. na fakt, że w publikacji znalazły się czarno-białe zdjęcia z Orawki i nie obrazują wspaniałości wnętrza (cytat). Zaznaczam, że SACRUM nie jest monografią kościoła, stąd liczne braki a zdjęcia pana Monity i tekst pana Skorupy w albumie ORAWKA w pewnym sensie je uzupełniają. Do mnie osobiście skierowany jest zarzut, że nie opisałam renowacji zasłon. Nie miałam żadnego dostępu do opracowań konserwatorskich, mimo wielokrotnych próśb, oba źródła mnie zbyły. No cóż, nie jestem naukowcem, jak w recenzji zauważono i szczerze dziękuję za konstruktywne uwagi. Co istotne, w Almanachu znalazło się to uzupełnienie, co nie omieszkam wykorzystać w następnej popularnonaukowej publikacji.

Obiekt był otwarty do zwiedzania od 1 lipca do 31 października. Z możliwości tej skorzystały 2833 osoby. To ponad dwukrotnie więcej niż w zeszłym roku, ale ograniczenia pandemiczne nadal powodowały odwoływanie wycieczek. Mamy nadzieję, że przyszły rok będzie pod tym względem lepszy. A szykuje się kolejna piękna 200 rocznica!

Lucyna Borczuch

Rok zapowiadał się bardzo obiecująco. Pierwsi zwiedzający stawili się nadspodziewanie licznie o umówionej godzinie 3 stycznia, biura turystyczne przysłały harmonogramy, rozpoczęliśmy przyjmowanie grup i nadeszła połowa marca, kiedy ruch turystyczny z wiadomych powodów zamarł. Kurtyn wielkopostnych w tym roku nie wystawiono, a otwarty Szlak Architektury Drewnianej działał od lipca do połowy września, trzy dni w tygodniu. Spotkało się to z krytyką ze strony zwiedzających, którzy  spodziewali się możliwości wejścia codziennie, zwłaszcza w sezonie wakacyjnym i w dobie „wspierania turystyki”. Nietrudno przewidzieć czym skończy się od lat stopniowe skracanie umów przewodników po obiektach z Małopolską Organizacją Turystyczną. Czytaj dalej →

To był intensywny rok. Cieszę się, że podejmowane wysiłki popularyzacji zabytku przynoszą efekt. W 2019 r. rejestr wykazał 8 713 osób. Najlepszy wynik z dziewięciu sezonów! Jeszcze więcej niż w poprzednich latach obcokrajowców, bo aż 6081 (69,8%) i jeszcze mniej Polaków. W tym roku kościół zwiedziło np. 3 102 Amerykanów, 2040 Węgrów i tylko 2 632 Polaków… Bez wątpienia sytuacja uległaby poprawie w efekcie uzyskania statusu Pomnika Historii, co obserwuje się w obiektach które go mają. Weryfikację komisji z Narodowego Instytutu Dziedzictwa przeszliśmy w kwietniu. Czekamy na rozstrzygnięcie. Czytaj dalej →

Rok 2018 upłynął pod znakiem intensywnych działań mających popularyzować w Polsce ten zabytkowy kościół.  Jak widać ze statystyki ośmiu lat, wiele jeszcze jest do zrobienia. Współpraca z biurami turystycznymi przywożącymi obcokrajowców układa się znakomicie, Polaków niestety coraz mniej. Na 8 119 zwiedzających aż 5 585 przybyło tu z innych krajów – to jest 68,7%. Tradycyjnie najwięcej jest Węgrów, w tym roku rekordowa liczba, bo aż 2 153 osoby (38,5 % obcokrajowców). Dużo było pielgrzymek parafialnych, ale też węgierskie biura turystyczne organizują tu uczestnikom przystanek, by pokazać wyobrażenia świętych związanych z historią tego kraju. Czytaj dalej →

zdj.D.Harkabuzik

Pierwsi zwiedzający, z Włoch, pojawili się 7 stycznia, przy 25 stopniowym mrozie w samo południe, wewnątrz było trochę cieplej. Woda święcona była do pobrania w stanie stałym, co wzbudziło sporą sensację.  A następnego dnia padł rekord zimna (od czasu notowań) – minus 23 wewnątrz, na zewnątrz dochodziło minus 38. Ostatni w tym roku zwiedzający to grupa z Warszawy, Poznania i Gdańska – 31 grudnia, pogoda deszczowa, resztki śniegu, ale ludzie bardzo pogodni i sympatyczni! Czytaj dalej →

Szósty rok otwarcia kościoła dla turystów przyniósł wiele ciekawych doświadczeń. Utrzymaliśmy tendencję wzrostową liczby zwiedzających, udało się zorganizować wiele przedsięwzięć, niektóre same nas znalazły. Zapraszam do subiektywnego przeglądu roku 🙂 Czytaj dalej →

Czytaj dalej →

Sezon turystyczny trwa od maja do września,  w Orawce zaczyna się wcześniej i kończy później. Udaje się to dzięki współpracy księdza proboszcza Tadeusza Dąbrowskiego z Małopolską Organizacją Turystyczną, która w tym roku uznała obiekt za równy wpisanym na listę UNESCO i wydłużyła okres zwiedzania. Dziękuję w imieniu zwiedzających, których było 6 739 osób. To daje wynik lepszy niż w zeszłym roku o równe 400 osób. Cieszymy się, że frekwencja jest tak wysoka, i pamiętajmy że statystyka obejmuje tylko osoby oprowadzone przez przewodnika. Czytaj dalej →